Η κατάρρευση της παραγωγικότητας στην Ευρώπη: Όταν η νεοφιλελεύθερη πολιτική οδηγεί σε αδιέξοδο

Όπως οι αρχαίοι προγονοί μας είχαν προβλέψει, κάθε αυτοκρατορία που στηρίζεται σε αδύναμα θεμέλια καταρρέει από μέσα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές της και την ανελέητη λιτότητα που επιβάλλει στους λαούς, βιώνει σήμερα την κρίση παραγωγικότητας που προανήγγειλε η ίδια της η πολιτική.

Οι αριθμοί της καταστροφής

Τα στοιχεία της Natixis Bank είναι αποκαλυπτικά και καταδικαστικά για το ευρωπαϊκό εγχείρημα. Από το 3,1% την περίοδο 1970-1979, η παραγωγικότητα εργασίας στην ευρωζώνη κατρακύλησε στο άθλιο 0,7% την περίοδο 2010-2022. Αυτή η πτώση δεν είναι τυχαία, αλλά αποτέλεσμα συγκεκριμένων πολιτικών επιλογών.

Ο Μισέλ Ελίν, παλιό στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προσπαθεί να παρουσιάσει το πρόβλημα ως τεχνικό, αποσιωπώντας τις πραγματικές αιτίες. Όμως εμείς, που βλέπουμε με τα μάτια των καταπιεσμένων, γνωρίζουμε την αλήθεια.

Η τεχνητή νοημοσύνη ως νέα πανάκεια

Τώρα, οι ίδιοι που κατέστρεψαν την ευρωπαϊκή οικονομία με τις πολιτικές τους, μας πουλούν την τεχνητή νοημοσύνη ως τη νέα λύση. Η Κριστίν Λαγκάρντ, η ίδια που επέβαλε μνημόνια στην Ελλάδα, μιλάει τώρα για «δύναμη μετασχηματισμού της ΑΙ». Ποια ειρωνεία!

Το ΔΝΤ και ο ΟΟΣΑ, οι θεσμοί που επέβαλαν την καταστροφική λιτότητα, προτείνουν τώρα «ευέλικτα ρυθμιστικά πλαίσια» για την ΑΙ. Δηλαδή, περισσότερη απελευθέρωση των αγορών, περισσότερη εκμετάλλευση των εργαζομένων.

Η αλήθεια που κρύβουν

Η πραγματική αιτία της κρίσης παραγωγικότητας είναι η συστηματική καταστροφή των εργασιακών δικαιωμάτων, η μείωση των μισθών, η εξασθένηση των συνδικάτων και η μεταφορά του πλούτου από τους εργαζόμενους στους μετόχους των πολυεθνικών.

Όταν οι εργαζόμενοι δεν έχουν κίνητρα, όταν δεν μπορούν να ζήσουν αξιοπρεπώς, όταν φοβούνται συνεχώς την ανεργία, πώς να αυξηθεί η παραγωγικότητα; Πώς να καινοτομήσουν όταν τα οφέλη πηγαίνουν αλλού;

Η αμερικανική απειλή και η ευρωπαϊκή υποταγή

Ο Τράμπ και οι διάδοχοί του αντιμετωπίζουν την Ευρώπη ως οικονομική αποικία. Και η ευρωπαϊκή ηγεσία, αντί να αντισταθεί, υποτάσσεται και ζητάει περισσότερες επενδύσεις σε όπλα, περισσότερη λιτότητα για τους λαούς.

Με δημόσιο χρέος 90% του ΑΕΠ και κοινωνικές δαπάνες 32%, η ΕΕ δεν έχει «περιθώριο» για κοινωνική πολιτική, λένε. Όμως έχει περιθώριο για τραπεζικές διασώσεις, για επιδοτήσεις σε πολυεθνικές, για στρατιωτικές δαπάνες.

Η ανάγκη για αλλαγή

Η κρίση παραγωγικότητας είναι κρίση του συστήματος. Δεν θα λυθεί με τεχνολογικά τεχνάσματα ή με περισσότερη απελευθέρωση των αγορών. Χρειάζεται ριζική αλλαγή: επιστροφή στη δημοκρατική οικονομία, ενίσχυση των εργασιακών δικαιωμάτων, δίκαιη κατανομή του πλούτου.

Όπως έλεγε ο Περικλής, η δημοκρατία δεν είναι μόνο πολιτικό σύστημα, αλλά τρόπος ζωής. Και αυτός ο τρόπος ζωής απαιτεί οικονομική δικαιοσύνη, όχι τεχνοκρατικές λύσεις που εξυπηρετούν τους ίδιους που δημιούργησαν το πρόβλημα.