Ακτινοθεραπεία 2026: Η μάχη για δημόσια υγεία και ίση πρόσβαση στη θεραπεία

Ενώ το 2026 υπόσχεται 15 νέα μηχανήματα ακτινοθεραπείας στο ΕΣΥ, οι ανισότητες πρόσβασης και η εκμετάλλευση των ασθενών από τον ιδιωτικό τομέα παραμένουν καίρια ζητήματα κοινωνικής δικαιοσύνης.

Η υγεία δεν είναι εμπόρευμα, αλλά κοινωνικό αγαθό. Αυτή η αρχή, που φαίνεται αυτονόητη, συγκρούεται καθημερινά με τη σκληρή πραγματικότητα των ογκολογικών ασθενών στη χώρα μας. Το 2026 μπορεί να σηματοδοτήσει μια στροφή προς την κοινωνική δικαιοσύνη στην υγεία, αλλά μόνο αν η πολιτεία αναλάβει τις ευθύνες της.

Η ενίσχυση του δημόσιου συστήματος: Μια νίκη των αγώνων

Ο Γιώργος Πισσάκας, Διευθυντής του Ακτινοθεραπευτικού Τμήματος του Νοσοκομείου "Αλεξάνδρα" και πρώην πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας, επιβεβαιώνει ότι το 2026 θα είναι "η καλύτερη χρονιά" για την ακτινοθεραπεία. Τα στοιχεία είναι ενθαρρυντικά: τρία νέα κέντρα στη Λαμία, το Σωτηρία και τη Ρόδο, συνολικά 14-15 νέα μηχανήματα.

Αυτή η επένδυση στο δημόσιο σύστημα υγείας δεν είναι τυχαία. Είναι αποτέλεσμα των συνεχών αγώνων των εργαζομένων στην υγεία, των ασθενών και των κοινωνικών κινημάτων που διεκδίκησαν δημόσια και δωρεάν υγεία για όλους.

Η σκοτεινή πλευρά: Εκμετάλλευση και ανισότητες

Όμως η πραγματικότητα είναι πιο σκληρή. Όπως καταγγέλλει ο Πισσάκας, "τα μισά μηχανήματα ακτινοθεραπείας στην Ελλάδα είναι στον ιδιωτικό τομέα". Και εδώ αποκαλύπτεται η βάρβαρη λογική του κέρδους: παρότι ο ΕΟΠΥΥ αποζημιώνει πλήρως την ακτινοθεραπεία, οι ιδιωτικές κλινικές εξακολουθούν να ζητούν παράνομα ιδιωτικές δαπάνες από τους ασθενείς.

Αυτό είναι σκέτη εκμετάλλευση του πόνου και της απελπισίας. Οι οικονομικά αδύναμοι αναγκάζονται να περιμένουν δυόμιση μήνες στο δημόσιο, ενώ οι εύποροι αγοράζουν την άμεση πρόσβαση. Μια κατάσταση που θυμίζει τα χειρότερα χρόνια της αυστερίας.

Η τεχνολογική επανάσταση στην υπηρεσία του λαού

Τα νέα μηχανήματα φέρνουν μια πραγματική επανάσταση στη θεραπεία. Όπως εξηγεί ο Πισσάκας, "μπορείς να προστατεύσεις περισσότερο τους γύρω ιστούς, να δώσεις μεγαλύτερη δόση στον στόχο και να μειώσεις τις παρενέργειες". Η φιλοσοφία άλλαξε: από το "έζησες τον καρκίνο, δεν πειράζει για τις παρενέργειες" στο "περισσότερη και καλύτερη ζωή".

Η εκπαίδευση του προσωπικού στην Ευρώπη και την Αμερική, η ολοήμερη λειτουργία των τμημάτων που αύξησε κατά 50% τη χωρητικότητα, όλα αυτά δείχνουν τι μπορεί να επιτύχει ένα δημόσιο σύστημα όταν υπάρχει πολιτική βούληση.

Ο δρόμος προς την κοινωνική δικαιοσύνη

Η αναλογία 6 γραμμικών επιταχυντών ανά εκατομμύριο πληθυσμού μας φέρνει κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Αλλά τα νούμερα δεν αρκούν. Όπως προειδοποιεί ο Πισσάκας, "οι συνεργασίες πρέπει να γίνονται τίμια, σύμφωνα με τον νόμο, ώστε να υπάρχει πρόσβαση για όλους τους ασθενείς. Αλλιώς, όλα αυτά μένουν λόγια του αέρα".

Η λύση είναι σαφής: ενίσχυση του δημόσιου συστήματος, αυστηροί έλεγχοι στον ιδιωτικό τομέα και εφαρμογή του νόμου. Κανένας ασθενής δεν πρέπει να πληρώσει ούτε ευρώ για τη θεραπεία του όταν ο ΕΟΠΥΥ την καλύπτει πλήρως.

Το 2026 μπορεί να γίνει η χρονιά που η Ελλάδα θα πει "όχι" στην εμπορευματοποίηση της υγείας. Αλλά αυτό θα γίνει μόνο αν οι πολίτες διεκδικήσουν το αυτονόητο: δημόσια, δωρεάν και ποιοτική υγεία για όλους, ανεξαρτήτως οικονομικής δυνατότητας.