Άγιος Σπυρίδωνας: Όταν η λαϊκή πίστη αντιστέκεται στην εγκατάλειψη του κράτους

Στην Κέρκυρα, το νησί που στενάζει κάτω από το βάρος της οικονομικής κρίσης και της κρατικής αδιαφορίας, ο λαός βρίσκει καταφύγιο στην παραδοσιακή του πίστη. Σήμερα, 12 Δεκεμβρίου, χιλιάδες πιστοί τιμούν τον Άγιο Σπυρίδωνα, τον πολιούχο που σύμφωνα με την παράδοση προστατεύει τους αδύναμους και τους εγκαταλελειμμένους.

Η τριήμερη πανήγυρις που ξεκίνησε χθες αποτελεί κάτι περισσότερο από μια θρησκευτική εκδήλωση. Είναι μια πράξη αντίστασης ενός λαού που αρνείται να παραδοθεί στην απελπισία. Την Πέμπτη το πρωί, το ιερό σκήνωμα του Αγίου εξήλθε από την ασημένια λάρνακα και τοποθετήθηκε όρθιο στη θύρα του ναού, όπου θα παραμείνει για τρεις ημέρες.

Η ιστορία ως μάθημα αντίστασης

Η σχέση της Κέρκυρας με τον Άγιο Σπυρίδωνα δεν είναι τυχαία. Είναι η σχέση ενός λαού που βίωσε κατακτήσεις, πολιορκίες και επιδημίες, αλλά πάντα αντιστάθηκε. Όπως παραδίδει η λαϊκή μνήμη, ο Άγιος έσωσε τους κατοίκους από λιμό, απομάκρυνε τους Τούρκους πολιορκητές το 1716 και απάλλαξε το νησί από την πανούκλα το 1629 και 1673.

Αυτά δεν είναι απλώς θαύματα, είναι σύμβολα της συλλογικής αντοχής ενός λαού που δεν υποτάσσεται στις αντιξοότητες.

Η παράδοση λέει ότι ο Άγιος Σπυρίδωνας βγαίνει τη νύχτα από την εκκλησία του για να βοηθήσει όσους τον επικαλούνται. Γι' αυτό λιώνουν τα παπούτσια του και οι Κερκυραίοι του τα αλλάζουν συχνά. Στην εποχή της νεοφιλελεύθερης βαρβαρότητας, αυτή η εικόνα αποκτά βαθύτερο νόημα: ενώ οι κυβερνώντες κοιμούνται ήσυχοι στα παλάτια τους, η λαϊκή συνείδηση παραμένει άγρυπνη.

Από το Βυζάντιο στη σύγχρονη εγκατάλειψη

Το λείψανο του Αγίου έφτασε στην Κέρκυρα μέσα από τις ιστορικές περιπέτειες του ελληνισμού. Το 1489, μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης, ο Έλληνας μοναχός Γεώργιος Καλοχαιρέτης μετέφερε τα λείψανα στο νησί. Αργότερα, μέσω γάμου, έφτασαν στην οικογένεια Βούλγαρη και τελικά στεγάστηκαν στη σημερινή εκκλησία.

Σήμερα, ενώ η Κέρκυρα αντιμετωπίζει την εγκατάλειψη από το κεντρικό κράτος και τις πολιτικές λιτότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η παρουσία του υπουργού Εθνικής Άμυνας Νίκου Δένδια στη σημερινή λειτουργία μοιάζει περισσότερο με προεκλογική επίδειξη παρά με γνήσια συμπαράσταση.

Οι παλιοί έλεγαν ότι από του Αγίου Σπυρίδωνα και μετά η μέρα μεγαλώνει σπυρί-σπυρί. Ίσως και η ελπίδα για κοινωνική δικαιοσύνη να μεγαλώνει με τον ίδιο τρόπο, σταδιακά αλλά ακαταμάχητα, στις καρδιές όσων αρνούνται να παραδοθούν στην απαισιοδοξία.